ANKARA (İGFA) – Türkiye Kent Kurulları Birliği (TKKB) ile Ankara Kent Kurulu mesken sahipliğinde gerçekleştirilen Türkiye’de Zelzele Gerçeği ve Kriz İdaresi Farkındalık Zirvesi’nin akabinde ortaya çıkan 26 unsurluk Afetlere Hazırlıkta Kent Kurullarının Rolü Sonuç Bildirgesi düzenlenen basın toplantısı ile kamuoyuna açıklandı.

Deprem felaketinin kentsel, toplumsal, sosyolojik, ekonomik ve ruhsal olarak her boyutunun masaya yatırıldığı doruğun aksiyon planında; kent kurullarının afetlere hazırlık, müdahale ve afet sonrası yine yapılanma süreçlerinde faal rol alması ve kentin tüm paydaşları ile yürütülecek süreçlerde katkıda bulunmak üzere teklifler sunuldu.

TKKB’DEN MANSUR YAVAŞ’A ZİYARET

Ayrıca TKKB İdare Şurası sonuç bildirgesini açıklamadan evvel Ankara Büyükşehir Belediye Lideri Mansur Yavaş’ı da makamında ziyaret etti.

Türkiye’de kent kurullarının daha etkin rol alması gerektiğinin altını çizen Yavaş, “Büyükşehir Belediye Kanunu değiştiğinde belediye meclisinde odaların, sivil toplum kuruluşlarının, muhtarların kesinlikle görüşünün alınması gerektiğini belirledik. İleride kent kurullarının lokal idareleri ilgilendiren mevzularda oy hakkı olmalı. Biz milletin parasını harcıyoruz. Kent kurullarının sürece dâhil olmaları lazım… Lakin Türkiye’de şeffaflık ve hesap verilebilirlik o denli sağlanır. Bir belediye liderinin o kadar borcu varken lüks otomobile binmesi, bunu belediyenin prestiji olarak görmesi… Artık bunlar bizim bırakmamız gereken kavramlar. Belediye meclislerinde kent kurulları maalesef faal olarak katılamıyor” diye konuştu.

TKKB Devir Lideri Halil İbrahim Yılmaz da, katılımcılık uygulamalarıyla Ankara Büyükşehir Belediyesinin Türkiye’de kent kurullarının gözünde saygın bir yeri olduğunu belirterek, “Büyükşehir Belediye Meclisinde kümesi bulunan dört siyasi partinin hepsi Ankara Kent Kurulunun kuruluşunda yer aldılar. Türkiye Kent Kurulları Birliği 125 kent kurulunun dâhil olduğu bir yapı. Buradaki yapı da çok kıymetli, ben hiçbir hususta yüksek bir tartışma olduğunu görmedim. Farklı farklı siyasi partilere olan aidiyete karşın kent kültürü ve kente karşı işlenen cürümler konusunda bu yapı Türkiye’ye örnek olacak bir yapıdır” dedi.

DAYANIŞMADA KENT KURULLARININ ROLÜ

Afetlere Hazırlıkta Kent Kurullarının Rolü Sonuç Bildirgesi düzenlenen iftar programından sonra Türkiye Kent Kurulları Birliği Periyot Lideri Halil İbrahim Yılmaz tarafından açıklandı. Yılmaz, 26 husustan oluşan bildirgenin hazırlanması sürecine ait şunları söyledi:

“Yaşanan afetin, yaralarının tam olarak sarılması daha uzun yıllar gerektirecek vahim bir faciaya dönüşmesine sebep olan şehircilik ve yapı kültürümüz, bilimsel bilgi ile kurduğumuz bağlantı ve kurumsal yapılanmanın eksiklikleri kuşkusuz kent kurullarının bileşenleri olan uzmanlar ve yetkililer tarafından da derinlemesine sorgulanacaktır. Bununla birlikte sarsıntının tüm yurtta, Marmara Zelzelesinden bu yana görülen en büyük şuur uyanışı ve farkındalık tesiriyle Milletimizin varını ağırı ortaya koyarak inşa ettiği bir dayanışma sürecini başlatmış olması, buruk bir teselli niteliği taşımakta, afetlere dirençli kentler inşa edebilmenin bu sivil gücü ortaklaştırmakta geçtiğine işaret etmektedir.”

Depremden sonra dayanışmayı örgütleyen yapıların ortasında kent kurullarını görmenin umut verici olduğunu belirten Yılmaz, “Kent Kurulları depremzede vatandaşlarımızın muhtaçlıklarının tüm açık irtibat kanalları kullanılarak karşılanmasında çok kıymetli bir potansiyeli harekete geçirmiştir. Büsbütün istekli uğraşların yönlendirilmesiyle ortaya çıkan bu dayanışma gücü yaşadığımız felaketin tüm olumsuzluklarını ortadan kaldıramayacak olsa da, afetlere hazırlık konusunda gerekli hazırlıkların yapılmasında da kıymetli bir düşünsel kaldıraç tesiri oluşturabilir” dedi.

İŞTE TKKB’NİN 26 UNSURLUK AFET REÇETESİ

Türkiye Kent Kurulları Birliği’nin hazırladığı ve 26 unsurdan oluşan Afetlere Hazırlıkta Kent Kurullarının Rolü Sonuç Bildirgesi ise özetle şu biçimde:

-Her yıl toplanacak bir “Afet Şurası” toplanması,

-Türkiye’deki tüm kent kurullarının “Afet Çalışma Grubu” kurmaları,

-Mevcut mevzuatta kent kurullarını de katarak afet planlama ve afet kurumsallaşması içerisinde gerekli düzenlemelerin yapılması,

-Afet Şuralarında önerilen çalışmaların kent kurulları tarafından “Afet Raporları” haline getirilmesi, ilgili belediye meclislerinde “değerlendirilmesi mecburî tavsiye kararı” olarak ele alınması,

-“Kent Kurulları Dijital Afet Rehberi”nin oluşturulması,

-“Afet Arşiv ve Müzeleri’nin” açılması,

-Afet bölgesi ve yakınındaki kent kurulları ile afetten etkilenmeyen kent kurullarının afet ve risk idaresi temelinde eşleştirildiği bir “Eşleştirme Programı” oluşturulması,

-“Sürdürülebilir GSM ve acil bağlantı çizgileri altyapısı” geliştirilmesi,

-Açık bilgi kaynaklarını kent kurulu gönüllülerin uğraşlarıyla süzen bir “Afet Açık Data Teyit Platformunun” oluşturulması,

-“Mahalle Gönüllüleri Ağı” oluşturulması,

-“Yeniden Yapılanma Kitle Tasarım Platformu” oluşturulması,

-Kent kurullarının de iştirakini öngören bir “bölgesel kalkınma paradigması” oluşturulması,

-“Katılımcı, entegre, dirençlilik temelli ve sürdürülebilir planlama yaklaşımlarının” benimsenmesi,

-“Ekonomik Yine Yapılanma Dayanak Programı” oluşturulması,

-“Kültürel ve Doğal Miras Muhafızları” yaklaşımının hayata geçirilmesi,

-Toplumsal ömrün, kültürel çeşitliliğin, kent kültürünün ve somut olmayan kültürel mirasının sürdürülebilirliğinin sağlanması,

-“Kent merkezlerinin planlanması ve inşasına” özel ehemmiyet verilmeli,

-Geçici barınma alanlarının planlanmasında, enkaz kaldırma ve atık depolama çalışmalarında tabiat tabanlı yaklaşımlar benimsenmelidir,

-Hasar tespit çalışmalarının şeffaf ve bilimsel tekniklerle yürütülmesinde kent kurullarının nezaretinin sağlanması,

-Yapı üretim ve kontrol sürecinde, imar planı ve yapılaşma şartlarından iskâna kadar geçen tüm evreler e-devlet üzerinden tek bir noktadan şeffaf bir formda izlenebilir hale getirilmeli,

-Aşırı kira artışları ve depremzedelere konut kiralanmaması üzere sıkıntılara tedbir alınmalı,

-Başta İstanbul olmak üzere afet riskini canlı halde yaşayan vilayetlerde barınma hakkını garanti altına alırken, mülkiyet monopolü ve rant odaklı yaklaşımları kontrol altına alan yeni kuşak bir kentsel dönüşüm anlayışını gerçekleştirecek yasal ve yönetimsel tedbirler kent kurullarının uzmanlık birikimi göz önünde bulundurularak alınmalıdır,

-Afet sonrasında ve yine yapılanma çalışmalarında bilhassa bayanların muhtaçlıkları ve iştiraki düşünülmeli,

-Engelliler için ekonomik, toplumsal takviye programları oluşturulmalı ve engellilerin gündelik ömürlerini dikkate alan mimari ve kentsel tasarım uygulamaları yapılmalı,

– Çocukların ve gençlerin eğitsel ve gelişimsel kayıpların önlenmesi için ağırlaştırılmış eğitsel ve psiko-sosyal dayanak programları uygulanmalı,

– Sarsıntı bölgesindeki sokak hayvanlarının hayatlarının sürdürülebilmesi, endemik bitki ve hayvan cinslerinin ziyan görmemesi, doğal hayatı destekleyen hassas ekosistemlerin ve sulak alanların korunabilmesi için kent kurullarıyla birlikte hareket planları geliştirilmelidir.